15 cách hiệu quả giúp tăng cường hệ miễn dịch trong mùa COVID

Ngày: 27/01/2021 lúc 11:59AM

Nâng cao hệ miễn dịch là chìa khóa vàng để phòng ngừa lây nhiễm bệnh. Trong tình hình diễn biến dịch COVID phức tạp, hãy cùng đọc ngay bài viết để biết thêm các cách giúp cho hệ miễn dịch của bạn khỏe mạnh hơn nhé!

Hệ miễn dịch là một mạng lưới phức tạp của các tế bào, chất hoá học và các quá trình diễn ra liên tục để bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của mầm bệnh như virus, độc tố và vi khuẩn.

Nâng cao hệ miễn dịch là chìa khóa vàng để phòng ngừa lây nhiễm bệnh. Nếu bạn muốn hệ miễn dịch hoạt động tối ưu, hãy áp dụng ngay một lối sống lành mạnh bằng chế độ ăn giàu dinh dưỡng, ngủ đủ giấc và tập thể dục hợp lý.

Ngoài ra, nghiên cứu đã chỉ ra rằng bổ sung một số vitamin, khoáng chất, thảo dược có thể giúp cải thiện hàng rào miễn dịch hiệu quả.

Tuy nhiên, một số trường hợp bạn có thể gặp tương tác thuốc khi uống thực phẩm bổ sung với thuốc kê đơn hoặc thuốc không kê đơn đang dùng. Chính vì vậy, tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất cứ sản phẩm nào là vô cùng cần thiết.

Dưới đây là 15 cách hiệu quả nhất giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch:

1. Vitamin D

Vitamin D là vitamin thiết yếu tan trong dầu, có vai trò quan trọng đối với sức khoẻ và chức năng của hệ miễn dịch. Vitamin D tăng cường hoạt động của bạch cầu đơn nhân, đa nhân ở hàng rào bảo vệ, làm giảm viêm nhiễm. Từ đó, vitamin D làm tăng cường chức năng miễn dịch.

Những người thiếu vitamin quan trọng này thường gặp những tác động tiêu cực đến sức đề kháng. Trên thực tế, lượng vitamin D thấp liên quan đến tình trạng gia tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp trên, bao gồm cúm và hen suyễn do dị ứng.

Một bài đánh giá năm 2019 về các nghiên cứu đối chứng ngẫu nhiên ở 11321 người cho thấy, bổ sung vitamin D làm giảm đáng kể nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp ở những người thiếu vitamin này và giảm nguy cơ nhiễm trùng ở những người có mức vitamin D đầy đủ. Điều đó chứng tỏ tác dụng bảo vệ toàn diện của vitamin D.

Các nghiên cứu khác lưu ý rằng bổ sung vitamin D có thể giúp nâng cao hiệu quả của các phương pháp điều trị kháng virus, bao gồm cả viêm gan C và HIV.

Nồng độ vitamin D trong máu từ 1000 đến 4000 IU/ngày là phù hợp cho hầu hết mọi người, mặc dù những người thiếu vitamin D trầm trọng cần một mức liều cao hơn.

Tóm lại:

Vitamin D là vitamin thiết yếu cho chức năng miễn dịch, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp.

2. Kẽm

Kẽm là một khoáng chất thường gặp trong các chế phẩm bổ sung và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe khác như dạng viên ngậm để tăng cường hệ miễn dịch.

Kẽm kích thích sự phát triển của các tế bào miễn dịch, từ đó tạo một hệ thống phòng thủ giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Thiếu hụt kẽm ảnh hưởng tăng nguy cơ nhiễm trùng và mắc một số bệnh, bao gồm cả viêm phổi. Thiếu kẽm xảy ra ở khoảng 2 tỷ người trên toàn thế giới và rất phổ biến ở người lớn tuổi. Trên thực tế, có tới 30% người lớn tuổi được coi là thiếu chất khoáng này.

Ngoài ra, bổ sung kẽm cũng mang lại lợi ích cho những người đã mắc bệnh.

Trong một nghiên cứu năm 2019 trên 64 trẻ em nhập viện bị nhiễm trùng đường hô hấp dưới cấp tính, uống 30mg kẽm mỗi ngày làm giảm tổng thời gian nhiễm trùng và thời gian nằm viện trung bình 2 ngày, so với nhóm dùng giả dược.

Bổ sung kẽm cũng có thể giúp rút ngắn thời gian mắc cảm lạnh thông thường. Uống kẽm lâu dài thường an toàn cho người lớn khỏe mạnh, miễn là liều hàng ngày dưới giới hạn trên 40mg kẽm nguyên tố. Liều lượng quá cao có thể cản trở sự hấp thu đồng, dẫn đến tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Tóm lại:

Bổ sung kẽm có thể giúp bảo vệ chống lại nhiễm trùng đường hô hấp và giảm thời gian bị bệnh nhiễm trùng này.

3. Vitamin C

Vitamin C là cái tên quen thuộc khi nhắc đến tác dụng nâng cao sức đề kháng.

Vitamin C hỗ trợ hoạt động của nhiều tế bào miễn dịch khác nhau và tăng cường khả năng bảo vệ của chúng trước sự tấn công của vi khuẩn, virus. Đồng thời, vitamin C gíup cho hệ thống miễn dịch của bạn khỏe mạnh bằng cách loại bỏ thường xuyên các tế bào cũ và thay thế chúng bằng các tế bào mới.

Vitamin C cũng có chức năng như một chất chống oxy hóa mạnh, bảo vệ chống lại quá trình stress oxy hóa, xảy ra với sự tích tụ của các phân tử phản ứng được gọi là các gốc tự do.

Stress oxy hóa có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe miễn dịch và có liên quan đến nhiều bệnh.

Bổ sung vitamin C đã được chứng minh là làm giảm thời gian và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng đường hô hấp trên, bao gồm cả cảm lạnh thông thường.

Một bài đánh giá lớn về 29 nghiên cứu trên 11.306 người đã chứng minh rằng thường xuyên bổ sung vitamin C với liều lượng trung bình 1-2g mỗi ngày làm giảm 8% thời gian bị cảm ở người lớn và 14% ở trẻ em.

Có một điều thú vị là bài đánh giá cũng chứng minh rằng thường xuyên bổ sung vitamin C làm giảm tỷ lệ mắc cảm lạnh thông thường ở những người có cường độ hoạt động thể chất cao đến 50%.

Ngoài ra, điều trị vitamin C tiêm tĩnh mạch liều cao đã được chứng minh là cải thiện đáng kể các triệu chứng ở những người bị nhiễm trùng nặng, bao gồm nhiễm trùng huyết và hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) do nhiễm virus.

4. Quả cơm cháy

Từ lâu, cây cơm cháy đen (Sambucus nigra) đã được sử dụng để điều trị nhiễm trùng, và hiện nay, nghiên cứu về tác dụng của nó đối với sức khỏe miễn dịch vẫn được thực hiện.

Trong các nghiên cứu trong ống nghiệm, chiết xuất quả cơm cháy cho thấy khả năng kháng khuẩn và kháng virus mạnh chống lại các mầm bệnh do vi khuẩn gây ra nhiễm trùng đường hô hấp trên và các chủng virus.

Hơn nữa, nó đã được chứng minh là tăng cường phản ứng của hệ thống miễn dịch và có thể giúp rút ngắn thời gian và mức độ nghiêm trọng của cảm lạnh, cũng như giảm các triệu chứng liên quan đến nhiễm virus.

Một đánh giá của 4 nghiên cứu đối chứng ngẫu nhiên ở 180 người cho thấy rằng chế phẩm bổ sung từ quả cơm cháy làm giảm đáng kể các triệu chứng đường hô hấp trên do nhiễm virus.

Một nghiên cứu cũ hơn, kéo dài 5 ngày từ năm 2004 đã chứng minh rằng những người bị cúm bổ sung 1 thìa (15ml) siro cơm cháy 4 lần một ngày đã giảm triệu chứng sớm hơn 4 ngày so với những người không dùng siro và ít phụ thuộc hơn dùng thuốc.

Tuy nhiên, nghiên cứu này đã lỗi thời và được tài trợ bởi nhà sản xuất siro cơm cháy nên có thể có kết quả sai lệch.

Thực phẩm bổ sung từ quả cơm cháy trên thị trường thường ở dạng lỏng hoặc viên nang.

Tóm lại:

Sử dụng thực phẩm bổ sung từ quả cơm cháy có thể làm giảm các triệu chứng hô hấp trên do nhiễm virus và giúp giảm bớt các triệu chứng cúm. Tuy nhiên, tác dụng này cần được nghiên cứu thêm.

5. Nấm dược liệu

Từ xa xưa, nấm dược liệu đã được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị bệnh liên quan đến nhiễm trùng. Trên thực tế, nhiều loại nấm dược liệu đã được nghiên cứu về khả năng tăng cường miễn dịch của chúng.

Hơn 270 loài nấm dược liệu đã được công nhận có đặc tính tăng cường miễn dịch.

Đông trùng hạ thảo, nấm đầu khỉ, nấm hương, nấm Maitake, nấm Linh Chi và nấm Vân Chi đã được chứng minh là có lợi cho sức khỏe miễn dịch.

Một số nghiên cứu chứng minh rằng việc bổ sung các loại nấm dược liệu cụ thể có thể tăng cường sức khỏe miễn dịch, cũng như giảm các triệu chứng của một số bệnh, bao gồm cả bệnh hen suyễn và nhiễm trùng phổi.

Ví dụ, một nghiên cứu trên chuột bị bệnh lao, một bệnh do nhiễm khuẩn nghiêm trọng, cho thấy điều trị bằng đông trùng hạ thảo làm giảm đáng kể lượng vi khuẩn trong phổi, tăng cường phản ứng miễn dịch và giảm viêm, so với nhóm dùng giả dược.

Trong một nghiên cứu ngẫu nhiên, kéo dài 8 tuần ở 79 người trưởng thành, bổ sung 1,7 gam chiết xuất từ nấm đông trùng hạ thảo đã dẫn đến sự gia tăng đáng kể 38% hoạt động của tế bào tiêu diệt tự nhiên (NK), một loại tế bào bạch cầu bảo vệ chống lại nhiễm trùng.

Nấm Vân Chi là một loại nấm dược liệu khác có tác dụng mạnh mẽ đối với sức khỏe miễn dịch. Nghiên cứu ở người chỉ ra rằng nấm Vân Chi giúp tăng cường chức năng miễn dịch, đặc biệt đối với người bệnh ung thư.

Nhiều loại nấm dược liệu khác đã được nghiên cứu về tác dụng hiệu quả của chúng đối với sức khỏe miễn dịch. Các sản phẩm nấm dược liệu trên thị trường thường có dạng cồn thuốc, trà và các thực phẩm bổ sung.

Tóm lại:

Nhiều loại nấm dược liệu, bao gồm cả đông trùng hạ thảo, nấm Vân Chi có thể có tác dụng tăng cường miễn dịch và kháng khuẩn.

6. Đậu ván

Đậu ván là một loại thảo mộc thường được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc. Nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất của nó có thể cải thiện đáng kể các phản ứng liên quan đến miễn dịch.

7. Selen

Selen là một khoáng chất cần thiết cho sức khỏe miễn dịch. Nghiên cứu trên động vật chứng minh rằng bổ sung selen có thể tăng cường khả năng bảo vệ kháng virus chống lại các chủng cúm, bao gồm cả H1N1.

8. Tỏi

Tỏi có đặc tính chống viêm và kháng virus mạnh mẽ. Tỏi đã được chứng minh là tăng cường sức khỏe miễn dịch bằng cách kích thích các tế bào bạch cầu bảo vệ như tế bào NK và đại thực bào. Tuy nhiên, nghiên cứu trên người còn hạn chế.

9. Xuyên tâm liên

Loại thảo mộc này chứa andrographolide, một hợp chất terpenoid được tìm thấy có tác dụng kháng virus chống lại các virus gây bệnh đường hô hấp, bao gồm cả enterovirus D68 và cúm A.

10. Cam thảo

Cam thảo có chứa nhiều chất, bao gồm glycyrrhizin, có thể giúp bảo vệ chống lại nhiễm trùng do virus. Theo nghiên cứu trong ống nghiệm, glycyrrhizin thể hiện hoạt tính kháng virus chống lại coronavirus cấp tính nghiêm trọng liên quan đến hội chứng hô hấp (SARS-CoV)

11. Thiên trúc quỳ (Pelargonium sidoides)

Một số nghiên cứu trên người ủng hộ việc sử dụng chiết xuất của loại cây này để làm giảm các triệu chứng của nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus, bao gồm cả cảm lạnh thông thường và viêm phế quản. Tuy nhiên, các kết quả vẫn còn hỗn hợp và cần nghiên cứu thêm.

12. Vitamin nhóm B

Vitamin B, bao gồm B12 và B6, rất quan trọng cho phản ứng miễn dịch khỏe mạnh. Tuy nhiên, nhiều người trưởng thành lại thiếu chúng và điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe miễn dịch.

13. Curcumin

Curcumin là hợp chất hoạt động chính trong nghệ. Nó có đặc tính chống viêm mạnh mẽ và các nghiên cứu trên động vật chỉ ra rằng nó có thể giúp cải thiện chức năng miễn dịch.

14. Hoa cúc tím (Echinacea)

Đây là một chi thực vật trong họ cúc. Một số loài đã được chứng minh là cải thiện sức khỏe miễn dịch và có thể có tác dụng kháng virus chống lại một số virus đường hô hấp, bao gồm virus hợp bào hô hấp và rhinovirus.

15. Keo ong

Keo ong là một hỗn hợp phức tạp gồm nhựa từ các chồi cây, hoa được ong mật thu thập kết hợp với nước bọt của ong mà thành. Keo ong giống như xi măng được ong dùng để xây tổ, sửa chữa những vết rách, lấp các kẽ hở. Mặc dù nó có tác dụng tăng cường miễn dịch tốt và có đặc tính kháng virus, nhưng vẫn cần được nghiên cứu thêm ở người.

Theo kết quả từ nghiên cứu khoa học, các chất bổ sung được liệt kê ở trên có thể có đặc tính tăng cường miễn dịch.

Tuy nhiên, bạn hãy nhớ rằng nhiều tác dụng tiềm ẩn của các chất bổ sung này đối với sức khỏe miễn dịch vẫn chưa được thử nghiệm kỹ lưỡng ở người, do đó cần phải có các nghiên cứu trong tương lai.

Kết luận

Nhiều thực phẩm bổ sung trên thị trường có thể giúp cải thiện sức khỏe miễn dịch . Kẽm, quả cơm cháy, vitamin C và D đã được nghiên cứu về khả năng tăng cường miễn dịch.

Tuy nhiên, dù những chất bổ sung này có thể mang lại một lợi ích nhỏ cho sức khỏe miễn dịch, chúng không nên và không thể thay thế được một lối sống lành mạnh.

Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc, tham gia hoạt động thể chất thường xuyên và không hút thuốc là một số cách quan trọng nhất để giúp giữ cho hệ thống miễn dịch của bạn khỏe mạnh và giảm nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật.

Trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ vì một số thực phẩm bổ sung có thể tương tác với một số loại thuốc nhất định hoặc không phù hợp với một số người.

Hơn nữa, hãy nhớ rằng mặc dù các chất bổ sung được chứng minh về đặc tính kháng virus, nhưng không có bằng chứng khoa học nào cho thấy bất kỳ chất nào trong số đó có thể bảo vệ giúp ta chống lại COVID 19.

Nguồn: healthline.com

Tài liệu tham khảo từ các nghiên cứu trên thế giới:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5091071/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6156898/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6164750/

https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-d-deficiency-symptoms

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3738984/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30675873/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20649944/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24716637/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4538921/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2820120/