Men vi sinh cho trẻ nhỏ liệu có an toàn?

Men vi sinh có bản chất là các vi khuẩn có lợi, các lợi khuẩn này tốt cho hệ tiêu hóa, ngoài ra chúng còn giúp cải thiện một số tình trạng sức khỏe khác nữa.

Hiện nay vẫn còn rất ít các nghiên cứu về lợi ích của men vi sinh cho trẻ sơ sinh. Một số nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ giữa việc sử dụng men vi sinh và tình trạng đường tiêu hóa và những cơn đau bụng. Do đó, hãy luôn luôn hỏi ý kiến các bác sĩ trước khi sử dụng men vi sinh cho con bạn.

Độ an toàn

Đa số các nghiên cứu về sử dụng men vi sinh cho trẻ sơ sinh đều chứng minh rằng chúng an toàn khi dùng cho những đứa trẻ khỏe mạnh. Tuy nhiên, bạn hãy luôn nhớ rằng chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể về vấn đề này. Hiện nay vẫn chưa có tổ chức y tế uy tín nào chứng thực về vấn đề sử dụng men vi sinh cho lứa tuổi này.

Vấn đề sử dụng men vi sinh cho trẻ sơ sinh phải luôn được sự đồng ý của các bác sĩ vì những nguyên nhân sau:

• Một số chủng vi khuẩn có thể bị biến thể trở thành chủng không có lợi.

• Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ - The Food and Drug Administration (FDA) công nhận đây là một chế phẩm bổ sung, do đó chúng không được quản lý khắt khe như thuốc và cũng không được chứng minh và độ an toàn.

• Tại thời điểm này vẫn chưa có khuyến cáo chính thức nào về liều dùng cho trẻ sơ sinh.

• Một số loại còn có thể gây các tác dụng phụ như phản ứng dị ứng, đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi hay chướng bụng.

Trẻ sơ sinh là đối tượng nhạy cảm, cần có sự chăm sóc đặc biệt, vì vậy bạn nên nhờ bác sĩ tư vấn về bất kỳ loại chế phẩm bổ sung nào trước khi muốn sử dụng cho con mình. Các bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng của con bạn để đưa ra ý kiến, có thể con bạn cần bổ sung các loại men vi sinh hoặc cũng có thể có những phương pháp điều trị khác phù hợp hơn.

Men vi sinh là gì?

Men vi sinh trở thành tâm điểm trong thập kỷ trước bởi những nhận định tích cực về lợi ích của chúng. Một nghiên cứu phỏng vấn về sức khỏe quốc gia (The National Health Interview Study) năm 2012, đã chỉ ra rằng có khoảng 4 triệu người lớn và 300,000 trẻ em đã sử dụng men vi sinh trong vòng 1 tháng trước khi cuộc nghiên cứu diễn ra.

Thuật ngữ “men vi sinh” là một thuật ngữ khái quát, nó là tên chung cho các loài vi sinh vật khác nhau có kích thước rất nhỏ, thường là vi khuẩn. Những chủng vi sinh vật này là những chủng có lợi cho cơ thể vì chúng giúp duy trì sự cân bằng hệ vi sinh vật trong đường tiêu hóa.

Bạn có thể thấy men vi sinh như một chế phẩm bổ sung cũng như ở trong thực phẩm như:

• Sữa chua

• Các sản phẩm từ sữa khác

• Các loại dưa muối (dưa cải bắp, dưa chuột muối, củ cải muối, kim chi…)

Một số chủng vi sinh vật chính hay gặp:

• Lactobacillus

• Bifidobacterium

• Saccharomyces boulardii

• Saccharomyces boulardii

Có thể bạn đã có sẵn những loại vi khuẩn này trong cơ thể nhưng việc bổ sung thêm từ thức ăn hoặc các chế phẩm bổ sung sẽ làm tăng số lượng của chúng.

Men vi sinh còn có thể giúp trẻ sơ sinh vì khi mới sinh ra hệ thống đường ruột của trẻ thường không có vi sinh vật nên dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân xấu. Theo thời gian, hệ vi khuẩn đường ruột dần phát triển, trẻ sẽ xây dựng được hàng rào bảo vệ và một hệ thống miễn dịch khỏe hơn, từ đó có thể tránh được sự xâm nhiễm của các vi khuẩn có hại.

Trẻ sơ sinh có thể có một số triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa như táo bón hoặc đau bụng, các triệu chứng này thậm chí có thể xuất hiện ngay cả khi trẻ chưa có hệ vi khuẩn đường ruột.

Men vi sinh sẽ bổ sung thêm các vi khuẩn có lợi cho đường tiêu hóa một các nhanh chóng. Trẻ nhỏ thường bổ sung các vi khuẩn có lợi thông qua sữa mẹ hoặc sữa công thức và sau này là từ thức ăn. Hệ thống vi khuẩn đường ruột của trẻ có thể bị thay đổi bởi một số tác nhân như phương pháp sinh nở, tuổi và thời điểm trẻ bắt đầu sử dụng kháng sinh.

Cách thức hoạt động của men vi sinh

Lý do sử dụng men vi sinh ở trẻ sơ sinh khác với mục đích sử dụng loại chế phẩm này cho trẻ lớn hoặc người trưởng thành.

Với người trưởng thành và trẻ em lớn, có rất nhiều chứng minh lâm sàng chỉ ra những lợi ích của men vi sinh như:

• Tăng cường hệ vi khuẩn có lợi trong trường hợp bạn phải sử dụng kháng sinh.

• Cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột.

• Làm giảm các triệu chứng hay gặp trong hội chứng ruột kích thích.

• Phòng tránh tiêu chảy bởi các tác nhân nhiễm khuẩn hoặc sử dụng kháng sinh.

Có một số ít các thử nghiệm lâm sàng cũng chỉ ra một số tác dụng khác của men vi sinh, mặc dù những tác dụng này cần phải được nghiên cứu thêm. Đó là:

• Kiểm soát bệnh chàm, hen phế quản hoặc các loại dị ứng thực phẩm.

• Ngăn ngừa nhiễm trùng đường niệu.

• Cải thiện sức khỏe răng miệng, ví dụ như giảm sâu răng hoặc các bệnh về lợi.

Ở trẻ sơ sinh có rất nhiều điều kiện sức khỏe cụ thể khác mà men vi sinh có thể cải thiện. Ở trẻ nhỏ có các các vấn đề về đường tiêu hóa như trào ngược acid dạ dày hay đau bụng. Các vấn đề này rất khó kiểm soát, chúng còn gây nên những phiền toái, gây mất ngủ vào buổi đêm với cả trẻ lẫn cha mẹ. Men vi sinh có thể cải thiện tình trạng này và giúp trẻ ít khóc hơn.

Một số nghiên cứu gần đây cũng chỉ ra những lợi ích khác của men vi sinh đối với trẻ sơ sinh như:

• Một nghiên cứu năm 2014 chứng minh rằng việc sử dụng men vi sinh trong 3 tháng đầu đời có thể mang lại những lợi ích về sức khỏe cũng như tài chính. Men vi sinh giúp tránh được các triệu chứng không tốt trên đường tiêu hóa như trào ngược hoặc táo bón. Điều này đồng thời giúp trẻ ít quấy khóc hơn.

• Một nghiên cứu khác năm 2011 lại chứng minh mối quan hệ giữa việc giảm các triệu chứng đau bụng với việc sử dụng men vi sinh. Nghiên cứu đánh giá kết quả với những trẻ bú mẹ có được nhỏ 5 giọt một chế phẩm men vi sinh trước khi bú 30 phút trong 21 ngày. Nghiên cứu này chỉ ra rằng nhóm trẻ sử dụng men vi sinh có tần suất khóc ít hơn nhóm không dùng.

Lợi ích của men vi sinh chỉ xuất hiện khi sử dụng chúng khi còn ở dạng hoạt động.

Rủi ro có thể gặp phải

Men vi sinh chưa được quản lý và kiểm soát bởi FDA và việc sử dụng chúng có thể mang lại một số yếu tố nguy cơ. Do vậy, bạn nên thận trọng khi sử dụng và nên hỏi ý kiến các bác sĩ khi có ý định sử dụng.

Bình thường, men vi sinh có rất ít tác dụng phụ ở trẻ em cũng như người trưởng thành khỏe mạnh tuy nhiên vẫn cần có thêm nhiều nghiên cứu về lợi ích cũng như rủi ro của nó. Những tác dụng không mong muốn có thể gặp phải như làm suy yếu hệ thống miễn dịch, gây các vấn đề về sức khỏe hoặc những trẻ thiếu tháng có thể gặp phản ứng có hại khi sử dụng như nhiễm trùng.

Các loại chế phẩm

Hiện tại không có tiêu chuẩn cụ thể nào về các đường dùng của men vi sinh, nhất là đối với trẻ sơ sinh. Hãy nhớ rằng không phải tất cả các loại men vi sinh đều giống nhau. Có loại men vi sinh phù hợp với con bạn nhưng cũng có loại thì không.

Men vi sinh dành cho trẻ sơ sinh cũng có sẵn dạng chế phẩm nhỏ giọt như các loại sữa công thức còn đối với những trẻ lớn hơn thì có thể sử dụng bằng cách ăn các thực phẩm chứa men vi sinh, ví dụ như sữa chua.

Các loại men vi sinh sẽ trở nên kém chất lượng theo thời gian nếu được đựng trong các chai, lọ. Một nghiên cứu năm 2018 về thời gian ổn định của chế phẩm men vi sinh cho thấy chúng ổn định được trong sữa mẹ, nước tiệt trùng và sữa công thức. Nghiên cứu này còn kết luận rằng men vi sinh giữ được tác dụng trong vòng 6 giờ nếu có trong sữa mẹ hoặc nước tiệt trùng ở nhiệt độ 4°C. Men vi sinh sẽ giữ được lâu hơn trong sữa công thức ở nhiệt độ này.

Kết luận

Bạn có lẽ muốn sử dụng men vi sinh cho con bạn để giúp củng cố hệ đường ruột cũng như hạn chế những cơn đau bụng. Một số nghiên cứu đã kết luận rằng men vi sinh có lợi cho trẻ sơ sinh nhưng những lợi ích này vẫn cần được nghiên cứu thêm.

Hệ thống lợi khuẩn thì luôn có sẵn trong các loại sữa công thức và các chế phẩm bổ sung. Tuy nhiên lại không có sản phẩm nào được kiểm định bởi FDA, do đó cần phải hỏi ý kiến của các bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo con bạn luôn được an toàn và khỏe mạnh.