Từ xa xưa, astaxanthin được biết đến là một sắc tố carotenoid tốt cho mắt, da và não. Tuy nhiên gần đầy, một lợi ích khác đang được nghiên cứu là giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Astaxanthin giúp cho sức khỏe của tim mạch bằng cách:

•         Ức chế quá trình oxy hóa LDL
•         Tăng HDL cholesterol
•         Hỗ trợ chuyển hóa glucose lành mạnh
•         Giảm nguy cơ tắc nghẽn động mạch.

Trong một nghiên cứu trên chuột được cho ăn astaxanthin đã giảm 36,5% sự hình thành các mảng bám trong lòng động mạch. Một nghiên cứu thực hiện năm 2020 cho thấy rằng, 3 tháng bổ sung astaxanthin ngăn chặn quá trình oxy hóa và cải thiện khả năng co bóp của tim và khả năng chịu đựng khi tập thể dục ở bệnh nhân suy tim. Nhiều người dùng astaxanthin để hỗ trợ sức khỏe tổng quan nhưng không phải ai cũng biết lợi ích cải thiện cho sức khỏe tim mạch của chúng.

Astaxanthin là gì?

Astaxanthin là một carotenoid màu đỏ. Nó là một sắc tố đặc biệt trong một số loài vi tảo, là nguyên nhân tạo ra màu đỏ của hồng hạc, tôm hùm và cá bò. Astaxanthin là một chất loại bỏ gốc tự do và chống viêm, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Các nhà khoa học hiện chỉ đang khám phá vai trò của nó trong việc bảo vệ tim.

Cholesterol gây ra bệnh tim như thế nào?

Cholesterol là một yếu tố nguy cơ của bệnh tim. Chúng dễ dàng được tìm thấy trong hầu hết các tế bào của cơ thể và đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng. Cholesterol cung cấp nguyên liệu để tổng hợp hormon và các thành phần quan trọng cho cấu trúc tế bào

LDL thường được gọi là “cholesterol xấu”. Do chúng có cấu trúc nhỏ và chứa nhiều trong tế bào nên dễ bị oxy hóa. Điều này làm cho tế bào dễ bị viêm và xơ vữa hơn.

Trong bệnh xơ vữa động mạch, các động mạch bị tắc và cứng làm cho lượng máu và oxy đến tim và não đều giảm. Điều này cuối cùng có thể dẫn đến các cơn đau tim, suy tim, đột quỵ.

HDL là cholesterol tốt, chịu trách nhiệm loại bỏ các hạt LDL dư thừa. Trong quá trình vận chuyển ngược cholesterol, HDL giúp loại bỏ các phân tử cholesterol xấu ra khỏi tế bào và vận chuyển tới gan để được chuyển hóa và đào thải ra ngoài.

Nghiên cứu tiền lâm sàng về Astaxanthin

 Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng astaxanthin là chất có thể làm tăng vận chuyển ngược cholesterol. Điều này giúp giảm hoặc ngăn ngừa chứng xơ vữa động mạch, bảo vệ chống lại bệnh tim và các cơn đau tim.

Trong một thử nghiệm trên động vật, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra tác động của astaxanthin trên những con chuột di truyền bị rối loạn lipid máu và được cho ăn một chế độ ăn giàu chất béo. Các nhà nghiên cứu đã chia thành ba nhóm với 3 chế độ ăn khác nhau:

• -         Nhóm 1 cho ăn chế độ ăn giàu chất béo kết hợp với dầu giàu astaxanthin
• -         Nhóm 2 cho ăn chế độ ăn giàu chất béo cộng với dầu giàu EPA và DHA
• -         Nhóm 3 là nhóm đối chứng được cho ăn chế độ ăn nhiều chất béo

Kết quả là, cả nhóm astaxanthin và EPA + DHA đều giảm tổn thương xơ vữa động mạch so với nhóm đối chứng. Đặc biệt, những con chuột ở nhóm 1 ăn các thực phẩm giàu astaxanthin đã giảm 36,5% sự hình thành các mảng xơ vữa động mạch chủ và giảm 34,8% xơ vữa cho cung động mạch chủ.

Trong một thử nghiệm khác trên chuột, các nhà nghiên cứu đã cho chúng ăn chế độ ăn giàu cholesterol. Trong đó một nhóm không được điều trị và dùng như một đối chứng, nhóm thứ hai dùng thuốc statin làm giảm cholesterol, nhóm thứ ba được dùng astaxanthin, và nhóm thứ tư được dùng lycopene. Kết quả cho thấy rằng, nhóm statin đạt được những lợi ích lớn nhất. Tuy nhiên nhóm dùng astaxanthin và lycopene cũng đã giảm đáng kể LDL và tăng HDL so với nhóm đối chứng.

Nghiên cứu lâm sàng trên người

Năm 2010, nghiên cứu thử nghiệm astaxanthin trên người được thực hiện lần đầu tiên. Kết quả cho thấy rằng việc bổ sung astaxanthin hàng ngày đã làm giảm đáng kể mức chất béo trung tính có hại trong cơ thể.

Trong các thử nghiệm lâm sàng được tiến hành kể từ đó, astaxanthin đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra việc thừa cân làm tăng quá trình oxy hóa, là yếu tố nguy cơ gây ra bệnh xơ vữa động mạch. Trong một thử nghiệm, các nhà nghiên cứu đã tuyển chọn 23 bệnh nhân thừa cân hoặc béo phì và kiểm tra xem liệu astaxanthin có thể làm quá trình oxy hóa hay không. Kết quả, sau ba tuần bổ sung astaxanthin hàng ngày, các dấu hiệu của oxy hóa giảm đáng kể.

Đồng thời, mức độ superoxide dismutase (một loại enzyme phá vỡ gốc tự do) và tổng số chất chống oxy hóa tăng lên đáng kể so với ban đầu.

Một nhóm các nhà nghiên cứu khác đã tiến hành một thử nghiệm khác trên một nhóm bệnh nhân thừa cân hoặc béo phì khác. Nghiên cứu được thực hiện trong vòng 12 tuần. Kết quả một lần nữa cho thấy nhóm dùng astaxanthin giảm quá trình oxy hóa, LDL cholesterol và apolipoprotein B so với nhóm dùng giả dược.

Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường typ II

Ở bệnh nhân tiểu đường typ II, tình trạng kháng insulin diễn ra làm cho cơ thể không chuyển hóa được glucose đúng cách. Tình trạng kháng insulin này có thể được hạ thấp nhờ adiponectin, một loại hormone protein điều chỉnh sự chuyển hóa của glucose và lipid.

Vào năm 2018, một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng về astaxanthin đã được thực hiện trên 44 bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường typ II. Sau tám tuần, những người nhận astaxanthin hàng ngày đã tăng đáng kể mức adiponectin. Họ cũng giảm mỡ, chất béo trung tính, cholesterol LDL và huyết áp tâm thu.

Quan trọng nhất đối với bệnh nhân tiểu đường, lượng astaxanthin làm giảm lượng glucose và fructosamine, đây là một hợp chất được hình thành khi glucose liên kết với protein.

Bên cạnh đó, mức độ fructosamine là một cách khác để xác định nồng độ trung bình của glucose trong một khoảng thời gian ngắn hơn so với xét nghiệm hemoglobin A1C.

Kết luận

Astaxanthin là một hợp chất carotenoid từ lâu đã được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nó cũng bảo vệ tim mạch. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng nó giúp làm giảm các phân đoạn lipid nguy hiểm như apolipoprotein B, giảm đáng kể quá trình oxy hóa, giảm glucose. Những tác dụng này có thể làm giảm nguy cơ bệnh tim và giúp kiểm soát bệnh tiểu đường loại II.

Theo: Life Extension

Tài liệu tham khảo từ  các nghiên cứu trên thế giới

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279327/

https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/foam-cell

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29690549/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27158842/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22323762/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26861359/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30042358/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470185/