Bí ẩn của chất xơ hòa tan trong điều trị bệnh tiểu đường

Ngày: 12/12/2020 lúc 15:11PM

Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn chứa nhiều chất xơ hòa tan giúp cải thiện đường huyết. Bên cạnh đó, chất xơ hòa tan còn giảm mức cholesterol xấu, ngăn ngừa cơn thèm ăn giúp giảm cân và nhiều lợi ích ức sức khỏe khác. Vậy chất xơ hòa tan là gì? Tác dụng của chúng đối với bệnh tiểu đường như thế nào?.

Chất xơ hòa tan là gì? 

Chất xơ hòa tan là một dạng carbohydrate hòa tan trong nước mà cơ thể không thể tiêu hóa được.

Chất xơ hòa tan trong nước có lợi cho tiêu hóa, trao đổi chất và sức khỏe bền lâu.

Trong chế độ ăn hàng ngày, chất xơ hòa tan bao gồm pecti, psyllium, beta-glucans và các chất có lợi như kẹo cao su guar.

1. Các thực phẩm chứa chất xơ hòa tan

Các nguồn chất xơ hòa tan tốt bao gồm:

  • Yến mạch

  • Trái cây và quả mọng, đặc biệt là táo, dâu tây và việt quất

  • Các loại hạt và hạt giống

  • Đậu và đậu lăng

  • Rau

2. Lợi ích sức khỏe của chất xơ hòa tan

Khi chất xơ hòa tan tương tác với nước, nó tạo thành gel. Ở dạng gel, quá trình làm rỗng dạ dày, tiêu hóa và hấp thu glucose bị chậm lại.

  • Làm chậm quá trình rỗng dạ dày

  • Làm chậm quá trình tiêu hóa

  • Giúp bạn cảm thấy no hơn

  • Giảm mỡ nội tạng

  • Cải thiện mức cholesterol trong máu và sức khỏe tim mạch

  • Cải thiện mức đường huyết

3. Chất xơ hòa tan có thể giúp cải thiện đường huyết?

Ngay cả khi có sự gia tăng đáng kể chất xơ hòa tan cũng giúp làm giảm mức glucose huyết. 

Và thực tế là chất xơ hòa tan có thể giúp cải thiện lượng đường trong máu theo hai cơ chế. Cơ chế thứ nhất là làm chậm quá trình di chuyển của thức ăn qua đường tiêu hóa giúp các hormon tiêu hóa có nhiều thời gian hoạt động. Cơ chế thứ hai là tạo thành gel với nước, từ đó làm chậm quá trình hấp thu carbohydrat ở ruột non.

Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học New England vào năm 2000 đã so sánh chế độ ăn có chất xơ vừa phải (24g chất xơ trong đó có 8g chất xơ hòa tan) với chế độ ăn nhiều chất xơ (50g chất xơ trong đó có 25g chất xơ hòa tan) trong 6 tuần.

Kết quả cho thấy chế độ ăn nhiều chất xơ làm giảm mức đường huyết trước bữa ăn 0.7 mmol/l so với chế độ ăn có chất xơ vừa phải cũng như giảm mức chất béo trung tính và mức đường huyết sau bữa ăn.

4. Công dụng của chất xơ hòa tan đối với cholesterol

Không những cải thiện lượng đường trong máu mà chất xơ hòa tan còn được biết đến là có thể giúp giảm mức cholesterol LDL, thường được gọi là cholesterol xấu.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chất xơ hòa tan trong chế độ ăn thúc đẩy mật bài tiết ra khỏi cơ thể. Trong đó, mật được tạo ra từ cholesterol và acid mật.

Khi mật được bài tiết nhiều hơn đồng nghĩa với việc mật được tái hấp thu ít hơn. Khi đó cơ thể sử dụng cholesterol từ máu để tổng hợp nhiều mật hơn nên nó có thể điều hòa cholesterol trong cơ thể.

Một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 dùng 14g psyllium mỗi ngày trong 6 tuần đã giảm được 9% lượng cholesterol LDL (có hại) và tổng lượng cholesterol là 7%.

5. Chất xơ hòa tan giúp ngon miệng và giảm cân

Bạn có biết? Chất xơ hòa tan đã được chứng minh là có tác dụng trì hoãn quá trình làm rỗng dạ dày và làm chậm quá trình hấp thu thức ăn. Những tác động làm chậm tiêu hóa này cũng làm chậm đáng kể việc giải phóng hormone kích thích thèm ăn ghrelin.

Những điều này giúp bạn cảm thấy no lâu hơn, giúp giảm cân và kiểm soát cân nặng.

6. Chất xơ hòa tan có thực sự ngăn ngừa được bệnh tiểu đường loại 2 không?

Ngoài việc ngăn chặn sự thèm ăn và giúp giảm cân, chất xơ hòa tan còn có thể giúp giảm khả năng kháng insulin.Vậy kháng insulin là gì? Kháng insulin là khi cơ thể không còn đáp ứng hiệu quả với insulin và nếu tình trạng này kéo dài, bệnh tiểu đường loại 2 có thể phát triển.

Tình trạng kháng insulin phát triển ở những người có mức chất béo cao hơn bình thường tại các cơ quan như gan, tuyến tụy và ruột. Dạng chất béo này được gọi là chất béo nội tạng và có các đặc tính khác với chất béo dưới da.

Một nghiên cứu được công bố vào năm 2011 thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Y tế Wake Forest Baptist, cho thấy hấp thu lượng lớn chất xơ hòa tan giúp làm giảm tích tụ mỡ nội tạng.

Nguồn: diabetes.co.uk

Tài liệu tham khảo từ các nghiên cứu trên thế giới:

https://www.diabetes.co.uk/nutrition/soluble-fibre.html

 
Dương Như Quỳnh
BÌNH LUẬN
Tin cùng chuyên mục

        Dược sĩ tư vấn